Typologia blogów – część 14. Inne czynniki podziału blogów

Typologie omówione w poprzednich częściach cyklu (a tych było już 13…) nie wyczerpują tematu. Istnieje bowiem wiele więcej czynników, na podstawie których można dokonać podziału blogów – jest to wynikiem bardzo dużej różnorodności serwisów tego typu. W niniejszym, ostatnim (na ten moment :)) wpisie na temat typologii internetowych dzienników, zaprezentuje inne możliwe czynniki, wedle których można je (blogi) klasyfikować.

Dostępność bloga

Nie wszyscy autorzy chcą, by publikowane przez nich treści były publicznie dostępne. Część blogerów wykorzystuje prowadzoną przez siebie stronę jako pewnego rodzaju kronikę rodzinną. Dla innych zaś blog to internetowy pamiętnik. Zazwyczaj to właśnie intymny charakter bloga sprawia, że jego autor decyduje się na zabezpieczenie go przed dostępem niepowołanych osób. Także w firmach czasem pojawia się konieczność zabezpieczenia bloga przed wizytą niepowołanych osób – dotyczy to blogów o charakterze wewnętrznym, adresowanych do pracowników organizacji.

W przypadku blogów zamkniętych (prywatnych) dostęp do wpisów zazwyczaj możliwy jest po podaniu hasła lub założeniu konta, które następnie aktywowane jest przez autora (dzięki temu ma on pełną kontrolę nad czytelnikami uprawnionymi do przeglądania zasobów strony). Niektórzy autorzy wymagają rejestracji, jednak nie sprawują bezpośredniej kontroli nad tym, które konto ma być aktywne – to czyni blog nieco bardziej otwartym. Zazwyczaj jednak wpisy publikowane na blogach są dostępne dla każdego – rejestracja wymagana jest co najwyżej w celu skomentowania wpisu, choć też nie jest to regułą.

Na podstawie kryterium dostępności na krańcach kontinuum możemy umieścić:

• blogi publiczne
• oraz blogi prywatne.

Podział blogów ze względu na dostępność do zawartości

Częstotliwość publikowania nowych treści

Anna M. Szczepan-Wojnarska stworzyła pojęcie bloga dynamicznego. To określenie odnosi do internetowych dzienników sensu stricto – blog dynamiczny to taki, w którym posty pojawiają się przynajmniej raz dziennie, a także zawierający pokaźną liczbę komentarzy. Choć autorka nie mówi tego wprost, wobec blogów, które nie spełniają podanych kryteriów, można przyjąć określenie blogów niedynamicznych .

Z moich obserwacji wynika, że większość blogów nie spełnia kryterium dynamiczności (potwierdzają to także wyniki badań blogosfery, przeprowadzonych przeze mnie w 2010 r.). W tym kontekście warunki codziennej publikacji wpisów oraz dużej liczby komentarzy mogłyby być wyznacznikami profesjonalizacji danego bloga – lecz na pewno nie wyłącznymi, a być może wręcz jedynie pomocniczymi. Należy bowiem zaznaczyć, że nie wszyscy blogerzy uważani za autorytety w swoich dziedzinach znajdują czas każdego dnia na publikację wpisów.

Lokalizacja bloga

Innym (niewyłącznym) wyznacznikiem profesjonalizacji bloga, a jednocześnie podstawą do stworzenia uzupełniającej typologii blogów, jest jego lokalizacja. Biorąc pod uwagę to kryterium za bardziej profesjonalny (i jednocześnie niezależny) należy uznać blog umieszczony na dzierżawionym (płatnym) koncie hostingowym, dostępny pod własną domeną. Początkujący blogerzy zazwyczaj decydują się na zainstalowanie systemu do prowadzenia bloga na darmowym serwerze lub korzystają z platformy blogowej. W obu wypadkach – najczęściej – ich strona dostępna jest pod adresem będącym subdomeną domeny usługodawcy (czy to dostawcy hostingu, czy platformy blogowej).

Otwartość na komentarze

Niektóre blogi – wbrew zasadzie interaktywności, tak charakterystycznej dla blogosfery – nie umożliwiają publikowania komentarzy; w ten sposób ich komunikacja staje się podobna do tej utożsamianej ze starymi mediami: jest jednokierunkowa. Na przeciwnym biegunie znajdują się weblogi, które nie dość, że dają możliwość komentowania zawartości, to nie wymagają w tym celu założenia konta. Wydaje mi się, że większość stanowią blogi znajdujące się pomiędzy tymi dwoma kategoriami – pozwalają na zamieszczenie opinii, przy czym jest to obwarowane dodatkowym warunkiem, zazwyczaj koniecznością rejestracji.

Na podstawie podanych kryteriów wyróżniłem trzy rodzaje blogów:

• blogi w pełni interaktywne – w przypadku których zamieszczenie komentarza nie jest obwarowane żadnymi ograniczeniami;
• blogi dopuszczające interaktywność – publikacja swojej opinii i/lub udział w dyskusji wiąże się z koniecznością posiadania konta;
• blogi zamknięte – nie dają możliwości zamieszczenia komentarza.

Posłowie

Publikując cykl tych 14 wpisów chciałem Wam zaprezentować dużą różnorodność blogów – w różny sposób (obiektywny lub subiektywny), przy użyciu różnorodnych form wyrazu, prezentują one bardzo szerokie spektrum tematów. Różni je także stopień niezależności oraz otwartości na drugiego czytelnika. W efekcie granice między blogiem a pozostałymi e-mediami stają się coraz bardziej rozmyte. A rozważania typologicznie – zależnie, jak na nie spojrzeć – mogą być obszarem pewnych naukowych sporów bądź wydawać się na ten czas niezasadne.

Mam nadzieję, że nie zanudziłem Was. Amen! :)